به نقل از «بازار نیوز»

وضعیت تجارت خارجی کشور قطر و جایگاه ایران در تجارت خارجی آن +جدول

تاریخ انتشار: ۴ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۳۶۹۸۷

کشور قطر یکی از همسایگان کشورمان است که با وجود رقابتی بودن اقتصاد این کشور با ایران در تولید نفت و گاز، در برخی حوزه‌ها امکان توسعه تجارت میان دو کشور وجود دارد. فاصله کوتاه جغرافیایی میان دو کشور یکی از امتیازات مثبت جهت توسعه تجارت میان دو کشور است.

 

گروه اقتصاد کلان بازارنیوز: فاطمه چراغلو؛قَطَر با نام رسمی دولت قطر کشوری در جنوب غربی قاره آسیا در منطقه خاورمیانه و در شرق شبه‌جزیره عربستان، و در بخش جنوبی خلیج فارس واقع شده‌است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پایتخت آن، دوحه است. قطر مرز مشترک زمینی با عربستان سعودی، و مرز آبی با کشورهای ایران، کویت، عراق، عربستان، بحرین و امارات متحده عربی دارد. قطر دارای ذخایر گسترده گاز طبیعی است.

مجله فوربز قطر را ثروتمندترین کشور جهان معرفی کرده‌است. قطر بالاترین شاخص توسعه انسانی بین کشورهای جهان عرب و بالاترین درآمد سرانه در جهان را دارا است. در قرن بیست و یکم، قطر از طریق ثروت منابع خود و همچنین گروه رسانه‌های جهانی گسترده به عنوان قدرت قابل توجه در جهان عرب مطرح شد. زبان رسمی این کشور زبان عربی است و از زبان انگلیسی معمولاً به عنوان زبان دوم استفاده می‌شود. دین رسمی آن اسلام، واحد پول آن ریال و مساحت آن ۱۱٬۴۹۳ کیلومتر مربع است. در سال ۲۰۱۷ جمعیت قطر ۲٫۶ میلیون نفر بوده‌است، ۳۱۳٬۰۰۰ شهروند قطر و ۲٫۳ میلیون تبعه خارجی. به دلیل حضور زیاد کارگران مهاجر مرد، تنها حدود یک‌چهارم جمعیت این کشور را زنان تشکیل می‌دهند. از سال ۲۰۱۵–۲۰20، قطر به عنوان امن‌ترین کشور عربی در منطقه و در سراسر جهان قرار گرفت.

شکل(1): نقشه کشور قطر باکشورهای همسایه

وضعیت تجارت خارجی قطر

با بررسی وضعیت تجارت خارجی قطر در چهارسال اخیر،  بالاترین میزان صادرات درسال 2018 با 84 میلیارد و904میلیون 617 هزار دلار و پایین­ترین میزان صادرات قطر درسال2020 با 51 میلیارد و 504 میلیون 158 دلارمی­باشد و همچنین بالاترین میزان واردات در سال 2018 به ارزش 31 میلیارد و695میلیون و 930 هزار دلارو پایین­ترین میزان واردات مربوط به سال2020 به ارزش 25 میلیارد و834 میلیون و886 هزار دلار می ­باشد.

وضعیت واردات از کشورهای همسایه

ارزش واردات کالا به قطر  در سال 2020 بالغ بر 25 میلیارد دلار بوده است. واردات کالا به روسیه  تقریبا 3 میلیارد دلار نسبت به سال 2019 کاهش داشته است. جدول زیر مهمترین اقلام وارداتی از کشورهای همسایه به کشور قطر را در سال مالی 2020 نشان می­دهد: 

با توجه به جدول فوق ، بیشترین میزان واردات مهمترین اقلام از کشور کویت با محصول عطر و اسانس به ارزش  50.510 هزار دلار، ایران با محصول سبزیجات خوراکی به  ارزش 45.395هزار دلار، واردات از عراق با محصول سوخت به ارزش 16.955 هزار دلار، بحرین با محصول کشتی، قایق و سازه­های شناور به ارزش 65هزار دلار و کمترین سهم واردات از کشور امارات متحده به کشور قطر با محصول نیکل به ارزش 50هزار دلار می­باشد.

وضعیت صادرات به کشورهای همسایه

ارزش صادرات کالا از قطر در سال 2020 بالغ بر  67 میلیارد دلار بوده است. صادرات کالا از قطر در مجموع 29 درصد نسبت به سال 2019 کاهش یافته است. صادرات کالا حدودا 21 میلیارد دلار کاهش یافته است (ارزش صادرات کالا از قطر حدودا به 72 میلیارد دلار در سال 2019 رسیده است)

جدول 3 نشانگر وضعیت مهمترین اقلام  صادراتی قطر به کشورهای همسایه می­باشد. با توجه به جدول فوق  بیشترین سهم  صادرات قطر  به کشور امارات متحده  با محصول گازهای نفتی به ارزش 926.162 هزار دلار ، کویت با محصول اسلحه و مهمات به ارزش 236.621 هزار دلار، عراق  با محصول وسایل و قطعات نقلیه موتوری به ارزش 10.816 هزار دلار  و کمترین سهم صادرات قطر  به کشور ایران با محصول بیل مکانیکی به ارزش 1.463 هزار دلار می­باشد.

 

جمع­بندی و نتیجه­ گیری

کشور قطر یکی از همسایگان کشورمان است که با وجود رقابتی بودن اقتصاد این کشور با ایران در تولید نفت و گاز، در برخی حوزه‌ها امکان توسعه تجارت میان دو کشور وجود دارد. فاصله کوتاه جغرافیایی میان دو کشور یکی از امتیازات مثبت جهت توسعه تجارت میان دو کشور است.

با توجه به سطح پایین تجارت متقابل دو کشور، تلاش‌هایی در جهت گسترش تجارت طرفین صورت گرفته است. از جمله این اقدامات برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک ایران و قطر، تنظیم موافقت نامه‌های تجاری و یادداشت‌های تفاهم همکاری است. ایران و قطر، دو همسایه در دو سوی خلیج فارس کنشگرانی اثرگذار در رو ابط منطقه‌ای و بین المللی هستند.

بی شک در دستور کار قراردادن رویکرد‌های جدید در دیپلماسی اقتصادی و در پیش گرفتن برنامه‌هایی، چون جذب سرمایه‌گذاری خارجی، تسهیل فضای کسب‌و‌کار، رونق گردشگری، مدرن سازی علوم و استفاده بهینه از تکنولوژی روزآمد رسانه ای برای تصویرسازی بین المللی نتیجه برد- برد اقتصادی برای هر دو کشور خواهد داشت.

منابع:

1- https://fa.wikipedia.org

2- https://www.worldstopexports.com

3-https://www.trademap.org

4-https://wits.worldbank.org

5- https://civilica.com

1-  درصد میزان صادرات مهمترین  اقلام  صادر شده از کشور روسیه به کشورهای همسایه به کل میزان  صادرات

برچسب ها: تجارت خارجی ، قطر ، ایران لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000Qmf

منبع: بازار نیوز

کلیدواژه: تجارت خارجی قطر ایران توسعه تجارت میان دو کشور کشورهای همسایه میلیارد دلار تجارت خارجی صادرات کالا هزار دلار کشور قطر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت bazarnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بازار نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۳۶۹۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وضعیت تجارت سیمان در ایران و جهان

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، در سال ۲۰۲۲ ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان حدود ۱۳/۵ میلیارد دلار بود که از این مقدار ۳۲/۵ درصد کلینکر، ۵/۱ درصد سیمان سفید و مابقی (۶۲/۴ درصد) انواع سیمان های تیپ بودند . بررسی ها نشان از آن دارد که تجارت جهانی سیمان پرتلند با رشد مواجه نیست، اما کماکان به عنوان اصلی‌ترین محصول این زنجیره شناخته می‌شود. 

 دفتر مطالعات انرژی صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در پژوهشی با عنوان «تحلیل وضعیت تجارت سیمان در ایران و جهان» مطرح می‌کند که در حال حاضر سیمان جزء محصولاتی است که علاوه‌بر پوشش کامل نیاز داخل کشور، ظرفیت صادرات به کشور‌های مختلف را نیز داراست. با توجه به آخرین اطلاعات موجود از ظرفیت تولید و میزان فروش سیمان، در حال حاضر برای حدود ۲۰ میلیون تن از ظرفیت تولید سیمان کشور (از مجموع ۸۵ میلیون تن)، بازار داخلی وجود نداشته و تنها امکان صادرات وجود دارد. همچنین با توجه به اینکه بازار داخلی سیمان کشور در حال حاضر اشباع است، یکی از راهکار‌های پیش روی این صنعت، توسعه صادرات است؛ لذا از این منظر تحلیل وضعیت بازار و تجارت این محصول در جهان و کشور‌های منطقه حائز اهمیت است. 

* ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان

این گزارش بیان می‌کند که در سال ۲۰۲۲ ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان حدود ۱۳.۵ میلیارد دلار بود که از این مقدار ۳۲.۵ درصد کلینکر، ۵.۱ درصد سیمان سفید و ۶۲.۴ درصد انواع سیمان‌های تیپ بودند. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان صادرات سیمان پرتلند، طی بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ تغییری نداشته، به‌طوری‌که در سال ۲۰۲۱، ۵۳.۱ درصد مجموع محصولات صادراتی سیمان را به خود اختصاص داده و سهم آن در ۱۱ سال گذشته از مجموع سبد محصولات صادراتی سیمانی ۲/۲ درصد کاهش پیدا کرده است. 

در این گزارش آمده است که در‌نتیجه هر‌چند این نوع سیمان با بازار رو به رشدی مواجه نیست، اما کماکان به‌عنوان اصلی‌ترین محصول این زنجیره شناخته می‌شود. این در‌حالی است که در این بازه زمانی سهم صادرات کلینکر ۵.۳ درصد افزایش داشته است که بیشتر ناشی از افزایش کشور‌های تولیدکننده سیمان از کلینکر وارداتی است. 

* سهم سیمان سفید و سایر سیمان‌ها از کل صادرات 

این گزارش توضیح می‌دهد که سهم سیمان سفید و سایر سیمان‌ها از کل صادرات به‌ترتیب ۵.۵۲ و ۴.۷۴ درصد مجموع محصولات صادراتی سیمان را به خود اختصاص داده‌اند؛ این در‌حالی است که سهم آنها در ۱۱ سال گذشته از مجموع سبد محصولات صادراتی سیمانی ثابت بوده است. به‌عبارت‌دیگر بازار‌های جهانی برای سیمان سفید و سایر سیمان‌ها محدود است و رشدی نیز در آن ملاحظه نمی‌شود. با‌این‌حال تجارت جهانی در حوزه مصنوعات سیمانی در سال ۲۰۲۱، حدود ۹۱۵۳ میلیون دلار بوده است. این بازار رشدی ۱۰ درصدی را تجربه می‌کند؛ که فراتر از همه انواع سیمان است. همچنین طی سال‌های گذشته تمامی کشور‌های مطرح عرصه صادرات زنجیره سیمان، تجارت خود را در حوزه مصنوعات بتنی افزایش داده‌اند. 

*  تحلیل رفتار سه کشور مهم منطقه جنوب غرب آسیا در صادرات سیمان

در این گزارش بیان می‌شود که برای تحلیل رفتار سه کشور مهم منطقه جنوب غرب آسیا در صادرات سیمان، ترکیه پاکستان، عربستان سعودی و امارات مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در این میان، اصلی‌ترین مقاصد صادراتی ترکیه به‌عنوان موفق‌ترین صادرکننده سیمان منطقه، آمریکا، رژیم غاصب صهیونیستی، سوریه و ساحل عاج هستند. این موضوع نشان می‌دهد کشور ترکیه توانسته است بر محدودیت‌های حمل سیمان در مسافت‌های طولانی فائق آمده و مزیت خود را در بازار ایالات متحده آمریکا به‌عنوان مشتری اصلی خود حفظ کند. سهم سیمان پرتلند ۵۵، سیمان سفید ۱۱ و کلینکر ۳۳ درصد از کل صادرات این کشور در زنجیره سیمان است. 

این گزارش ادامه می‌دهد که کشور‌های افغانستان، سریلانکا و بنگلادش نیز مهم‌ترین مقاصد صادراتی سیمان پاکستان هستند. حضور پررنگ‌تر پاکستان در افغانستان نشان از وجود فرصت‌هایی برای افزایش صادرات به افغانستان است. ۹۹ درصد از صادرات سیمان پاکستان را کلینکر تشکیل می‌دهد. 

در این گزارش آمده است که مقاصد اصلی صادرات عربستان سعودی، کشور‌های یمن، اردن، غنا و بحرین است. ۶۵ درصد از صادرات این کشور مربوط به کلینکر، ۲۲ درصد سیمان پرتلند و ۱۲ درصد سیمان سفید است. مقاصد اصلی صادرات امارات متحده عربی، کشور‌های بنگلادش و عمان است. کلینکر بیشترین سهم را در سبد محصولات صادراتی این کشور با ۷۰ درصد داشته است. پس از آن نیز ۱۶ درصد سیمان پرتلند، ۱۰ درصد سیمان سفید و ۳.۲ درصد سایر سیمان بوده است. 

 

* ارزش صادرات سیمان کشور

این گزارش توضیح می‌دهد که با توجه به آخرین آمار گمرک، ارزش صادرات سیمان کشور در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۳۲ میلیون دلار، کمتر از ۱ درصد ارزش کل صادرات غیر‌نفتی کشور بوده است. کلینکر اصلی‌ترین محصول در سبد صادراتی کشور، با سهم ۶۸ درصدی از کل حجم صادرات است. ایران ۱/۱ درصد از بازار صادراتی سیمان پرتلند را در سال ۲۰۲۱ در اختیار دارد. این در‌حالی است که درآمد صادراتی سیمان برای ایران طی ۱۱ سال گذشته به‌صورت میانگین حدود ۱۴.۷ درصدی از کل حجم صادرات است. 

این گزارش مطرح می‌کند که درخصوص سیمان سفید ایران ۲۰.۹ درصد از بازار صادراتی آن را در سال ۲۰۲۱ در اختیار داشته است. همچنین ایران ۲.۲ درصد بازار صادراتی سایر سیمان‌ها را نیز در اختیار دارد. مقصد اصلی صادرات سیمان جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۱ کشور‌های همسایه، از‌جمله کویت، عراق، افغانستان و پاکستان بوده‌اند. در کل به‌نظر می‌رسد وضعیت صادرات صنعت سیمان کشور، باوجود لغو معافیت‌های مالیاتی صادرات و اعمال عوارض، از نظر ارزش افزوده عقب‌گرد داشته است؛ به‌نحوی سهم کلینکر در سبد محصولات صادراتی کشور در مقابل محصولاتی همچون سیمان پرتلند افزایش داشته است. 

این گزارش ادامه می‌دهد که بر‌اساس بررسی‌های صورت گرفته در تمامی شرکت‌ها حاشیه سود ناخالص فروش داخلی از حاشیه فروش صادراتی بیشتر است. این به آن معنی است که فروش صادراتی در شرکت‌های مورد بررسی صرفاً برای حفظ سطح تولید و درآمد شرکت و ایجاد درآمد‌های ارزی انجام می‌شود. 

مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش پیشنهاد می‌دهد که با توجه به پایین بودن نرخ صادراتی کلینکر باید سهم صادرات کلینکر در صادرات محصولات سیمانی به‌مرور کاهش یافته و سهم محصولات نهایی از‌جمله سیمان سفید و سیمان‌های آمیخته در سبد صادراتی کشور افزایش یابد. در این راستا می‌توان از ابزاری که در قوانین بودجه سالیانه کشور طی چند سال گذشته و همین‌طور در قانون جهش تولید دانش‌بنیان و لایحه برنامه هفتم توسعه، ناظر به لغو معافیت مالیاتی صادرات و اخذ عوارض از صادرات مواد خام و نیمه‌خام استفاده کرد. 

این گزارش ادامه می‌دهد که در حال حاضر ظرفیت بسیار مناسبی در حوزه مصنوعات سیمانی و محصولات پایین‌دستی آن در بازار منطقه وجود دارد. شرکت‌های سیمانی می‌توانند از این ظرفیت استفاده کرده و به‌سمت زنجیره پایین‌دست حرکت کنند تا محصولات متنوع‌تری را به بازار جهانی عرضه کنند. 

در این گزارش بیان می‌شود که با توجه به شرایط جغرافیایی کشور، علاوه‌بر کشور‌های حوزه CIS، حوزه‌های جغرافیایی کشور‌های حاشیه اقیانوس هند با بازار حدود ۲.۳ میلیارد دلار، کشور‌های آفریقایی با بازار بیش از ۲.۸ میلیارد دلار و آسیای غربی با بازاری بیش از ۱.۳ میلیارد دلار، می‌توانند مقاصد مناسبی جهت صادرات باشند. 

متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.

انتهای پیام/